Kangurowanie

Kangurowanie (Kangaroo Mother Care) czyli kontakt „skóra do skóry” to oficjalna praktyka medyczna, której standardy Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) opracowała w 2003 roku jako zalecenia wobec wcześniaków oraz dzieci urodzonych w terminie.

KANGURY POCHODZĄ Z BOGOTY

Oficjalnie “zdefiniowana” w 2003 roku przez WHO metoda, w warunkach szpitalnych była stosowana i opisana znacznie wcześniej a dokładnie w 1976 roku w Szwecji, w 1978 roku w Kolumbii i w 1979 w USA. Największy rozgłos zdobył właśnie Kolumbijczyk, dr Edgar Rey Sanabria, profesor neonatologii, który zalecił technikę kontaktu „skóra do skóry” w szpitalu w Bogocie, kiedy dla narodzonych tam wcześniaków zabrakło inkubatorów. Okazało się, że kangurowanie nie tylko ocaliło życie wielu z nich (śmiertelność spadła dokładnie o połowę), ale i znacznie usprawniło ich powrót do zdrowia, poprawiło życiowe parametry i przyśpieszyło moment opuszczenia szpitala przez matkę i dziecko. Dr Rey opublikował wyniki swoich badań i upowszechnił termin „skin to skin” – „skóra do skóry”. Dał tym samym początek wielu zmianom na oddziałach położniczych, na których zaprzestano rozdzielania mam od swoich dzieci, przystano na stały kontakt, tulenie i karmienia oraz wprowadzono zmianę kolejności zabiegów poporodowych – zamiast odcinania pępowiny, ważenia i mierzenia oddaje się noworodka w ramiona matki i przystawia do piersi.

(NIE )TYLKO DLA WCZEŚNIAKÓW

Początkowo kangurowanie uznawane było za metodę, która powinna być stosowana głównie wobec dzieci przedwcześnie urodzonych, potem rozszerzono ją na wszystkie niemowlęta. Obecnie na całym świecie prowadzonych jest szereg działań, które mają na celu upowszechnienie tej metody zarówno wśród pracowników placówek medycznych, jak i samych rodziców. Szczegółowe warunki kangurowania – waga urodzeniowa noworodka, stan zdrowia (wymagany jest stabilny oddech), technika kangurowania – określone są przez wytyczne WHO. Kangurowanie przeprowadzane jest również w szpitalach wyposażonych w nowoczesną infrastrukturę, niezależnie od stosowanych tam zabiegów medycznych. Co dwa lata odbywa się światowa konferencja medyczna, organizowana przez Międzynarodową Sieć KMC (The International Network of KMC).

SŁOWO O ZASADACH

Pierwszy kontakt, położenie nagiego noworodka na gołym brzuchu i piersi matki „skórą do skóry” jest najważniejszym elementem techniki kangurowania (ale nie jedynym: według WHO do kangurowania należy też karmienie piersią). Według wytycznych Światowej Organizacji Zdrowia kangurowanie powinno rozpocząć się tuż po porodzie (osuszeniu ciała dziecka i założeniu mu czapeczki oraz pieluchy) i trwać aż do pierwszego karmienia piersią. Wszelkie czynności, jak pomiary i ważenie, powinny być wykonane później.

Pierwsze minuty po porodzie przy kontakcie „skóra do skóry” to czas wyrównywania oddechu, rytmu serca i temperatury ciała dziecka, potem następuje wymiana flory bakteryjnej między matką a noworodkiem (niezwykle ważna ze względu na jego późniejszą odporność na choroby i alergie). Najczęściej 30-40 minut po porodzie noworodek zaczyna szukać piersi. Ten pierwszy czas spędzony razem to też inwestycja w zdrowie matki – kangurujące kobiety nie tylko mają więcej pokarmu i dłużej karmią piersią, ale i są znacznie mniej podatne na tzw. baby blues oraz depresję poporodową.

BEZCENNY WSPÓLNY CZAS

W przypadku dzieci przedwcześnie urodzonych kangurowanie uzależnione jest od ich stanu zdrowia, więc ten pierwszy kontakt „skóra do skóry” może nastąpić po kilku godzinach, dniach, a nawet tygodniach. Niemniej, w tym przypadku kangurowanie jest szalenie ważne i dla noworodka, i dla matki, która często obarcza się winą za przedwczesny poród lub stan zdrowia dziecka: kangurowanie łagodzi jej stres i polepsza samopoczucie. Dzieci zdrowe, urodzone w terminie powinny być kangurowane co najmniej 1 godzinę dziennie, przynajmniej do ukończenia 3. miesiąca życia. Część neonatologów uważa, że należy kangurować aż do momentu, gdy dziecko samo da do zrozumienia, że kontakt „skóra do skóry” już nie jest mu niezbędny i nie będzie chciało spokojnie trwać w tej pozycji. 

Każda placówka medyczna powinna posiadać oficjalne protokoły, określające zasady i warunki kangurowania niemowląt – lekarze, pielęgniarki i położne są zobowiązani udzielić matce pełnej informacji i wsparcia.

Share This